محدودیت‌های اجتماعی؛ استعداد «دختران سادات» با بال‌های شکسته

بیان‌نیوز

سیدعبدالرقیب فیاض: زنان و دختران افغانستان که در بیست سال گذشته، در حوزه‌های آموزشی، تحصیلی و نیز در بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی فعالیت‌های وسیع داشتند و به نیمی از جامعه‌ی افغانستان خدمات ارایه می‌کردند، در دو سال گذشته به یک باره از بین برده شد. سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ی امارت اسلامی در قبال زنان و دختران که انتظار آن نمی‌رفت، نهادهای داخلی و بین‌المللی را شوکه کرد.

استمرار سیاست‌های جاری امارت اسلامی از جمله ممنوعیت‌های آموزشی و کاری، زنان و دختران را به لحاظ روحی و روانی شدیدا دچار آسیب کرده و دشوار به نظر می‌رسد که این آسیب‌ها در آینده‌های دور جبران شود.

مقام‌های امارت اسلامی همواره در اظهارات‌شان استدلال کرده‌اند که در بیست سال گذشته، همه‌چیز خلاف شریعت بوده و حالا با این ممنوعیت‌ها تلاش می‌شود که مواردی که خلاف ارزش‌های دین و شریع بوده، درست شود. در واقع این استدلال برای بخشی از مردم افغانستان، نهادهای داخلی و بین‌المللی اقناع‌کننده نبوده است.

در این گزارش به سراغ خانم‌هایی رفته‌ایم که آینده‌ی‌شان را در روش‌های اکادمیک می‌دیدند؛ می‌خواستند از طریق مکتب و دانشگاه متخصص جامعه‌ شوند و با اشتیاق برای مردم‌شان خدمات ارایه کنند.

راحل علوی(مستعار) دختری‌که نمونه‌ی مکتبش بود، با نمره عالی به دانشگاه راه یافته و در بخش طبابت مصروف فراگیری آموزش بوده است و در عین زمان، در یکی از داروخانه‌های شهر مزارشریف ایفای وظیفه می‌کرد، اما با شکل‌گیری تحولات، او هم از فراگیری آموزش کنار گذاشته شد و هم از ترس محدودیت‌ها، وظیفه‌اش را کنار گذاشت.

بانو علوی می‌گوید که فراگیر آموزش، از یک‌سو برای خانواده‌اش نویدبخش بود و از سوی دیگر، آینده‌ی روشن  را برای خود ترسیم کرده بود و از جانبی هم، با اجرای وظیفه در یکی از داروخانه‌ها، خانواده‌اش را تمویل مالی می‌کرد.

این دختر سادات همچنان بیان می‌کند که آرزوهای بلندی داشت و می‌خواست که با فراگیری آموزش‌های مسلکی و فعالیت‌های اجتماعی، برای مردم‌اش خدمات ارزش‌مندی ارایه کند، اما حالا این آرزوها از بین برده شده و دیگر اشتیاقی نمانده، سایه‌ی مبهم و آینده‌ی تاریک برای زنان و دختران فراگیر شده است.

او براین باور است که در دنیای الکترونیک و آموزش‌های آنلاین هنوزهم فرصتی برای رشد و ترقی دختران افغانستان است و این انگیزه را دارند که با روش‌های آنلاین‌ها به اهداف‌شان برسند؛ اما نیاز است که چهره‌ها و نهادهای مرتبط امکانات ابتدایی را فراهم کنند.

به گفته‌ی خانم علوی، گروه‌های مختلفی از دختران به‌ویژه دختران سادات استعداد و توانایی دارند که با طرح‌ریزی و خلاقیت در بخش‌های اقتصادی و آموزشی، همچنان برای مردم و جامعه‌ی خود موثر باشند.

از سوی هم صغرا سادات، می‌گوید که محدودیت‌های اجتماعی کنونی، تاثیر ویران‌گر روحی و روانی بر زنان و دختران گذاشته است که امیدها و آرزو‌های آن‌ها کاملا از بین برده شده است.

او می‌گوید که به‌دلیل وضعیت کنونی اجتماعی، مشکلات اقتصادی و عدم اشتغال‌زایی دچار افسردگی شده و معلوم نیست که این وضعیت تا چه زمانی ادامه پیدا می‌کند.

صغرا سادات از دانشکده‌ی ژورنالیزم دانشگاه کابل فارغ شده است و در عین حال، مادر یک دختر نیز است. او انتظار دارد که با بزرگ‌شدن دخترش، شرایط اجتماعی افغانستان تغییر کند تا بتواند شامل روندهای آموزشی شود.

خانم سادات پس از فراغت از دانشگاه کابل قصد داشت که به عنوان خبرنگار از طریق رسانه‌های کشور برای مردم خود اطلاع‌رسانی کند، اما با تحولات دو سال گذشته، رسانه‌ها فروپاشید و فرصت‌های کاری و اطلاع‌رسانی از او گرفته شد.