هشتمین سالیاد استرجنرال سیدحسین انوری؛ برای ملت‌سازی به اندیشه‌های «انوری» نیاز داریم
بیان‌نیوز – گروهی از فعالان و نخبگان مطرح سیاسی، از هشتمین سالیاد مرحوم استرجنرال «سیدحسین انوری» رهبر حزب حرکت اسلامی مردم افغانستان و چهره‌ی مطرح نظامی افغانستان یادبود کردند و ویژگی‌های شخصیتی و کارنامه‌های او را به بحث و بررسی گرفتند.
برنامه یادبود از هشتمین سالیاد مرحوم سیدحسین انوری شب گذشته(۱۵ سرطان) در اسپیس ایکس(تویتر سابق) برگزار شده بود. عبدالقیوم سجادی، استاد دانشگاه و نماینده‌ی سابق مجلس نمایندگان افغانستان، سیدفاضل سانچارکی، فعال فرهنگی، سیدحامد انوری، برادر مرحوم انوری و شمار دیگری از نخبگان سیاسی در این برنامه سخنرانی کردند.
سیدحامد انوری در سخنانی، کارنامه‌های نظامی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سیدحسین انوری را به بررسی گرفت و گفت که او از اوایل ۱۳۵۸ و با تجاوز قشون سرخ شوروی به افغانستان، براساس همان حس اسلامی و وطن‌دوستی‌اش برای آزادی استقلال و آزادی کشور مبارزه کرد.
از سوی هم، سیدعبدالقیوم سجادی، استاد دانشگاه و نماینده‌ی سابق پارلمان افغانستان در مورد ویژگی‌های شخصیتی، اندیشه‌ها و باورهای دینی و سیاسی، کردار و عمل سیاسی آقای انوری صحبت کرد.
آقای سجادی اظهار کرد: «بدون تردید مرحوم آقای انوری سهم بارز در جهاد داشت که کسی انکار نمی‌تواند، خط مقدم نبرد و مبارزه برای حفظ استقلال، تمامیت ارضی و دفع تجاوز را پرچمداری کرد که در کارنامه‌ی خود دارد.»
این استاد دانشگاه در ادامه خاطرنشان ساخت که اندیشه‌های آقای انوری به لحاظ فکری و سیاسی باورمند به یک تفکر اعتدال دینی به دور از افراط و تفریط بود؛ در خیلی از سنگرهای او میان مجاهدین انوری جوانان شیعه و سنی در یک سنگر مبارزه می‌کردند، خون دادند و نیز عمل‌کردشان مبتنی بر همین باورهایی بود که اشاره شد.
سیدعبدالقیوم سجادی با اشاره به حضور آقای انوری در دولت‌داری معاصر افغانستان تاکید ورزید که مرحوم انوری طرفدار تعامل مثبت و سازنده میان اقوام و پیروان تمام مذاهب اسلامی و هیچ‌گاه در سیاست، طرفدار قوم‌گرایی نبود و او این این عمل را در پارلمان، زمان ولایت هرات و همین‌طور در تصدی وزارت‌خانه‌ها ثابت کرد.
سجادی با بیان این‌که انوری تمثیل‌کننده برابری و برادری بود، گفت: «یکی از کارنامه‌های بسیار درخشان ایشان باور به عدالت اجتماعی بود که با روحیه بلند و شجاعتی‌که داشت، در در این زمینه‌ها در ولایت هرات گام برداشت. در هرات نابرابری اجتماعی تبعیضی‌که وجود داشت، حتا در رابطه به مسایل شهروندی و زندگی اجتماعی، انوری علاوه بر خدمات اجتماعی‌که در این دوره داشت، توانست گام‌هایی را بردارد.»
نقش بارز انوری در ملت‌سازی
سیدعبدالقیوم سجادی در ادامه به کارنامه‌های آقای انوری در ولایت هرات خاطرنشان ساخت، طرح برخی از خدمات به معنای تعرض به دیگران تلقی نشود؛ بلکه بیان کردن آن برای نسل جوان و آشنایی با چهره‌های مطرح سیاسی مهم است و باید گفته شود.
به باور سجادی، قبل از این‌که آقای انوری متصدی ولایت هرات شود، مردم شیعه به خصوص هزاره‌ها به لحاظ باورها، مذهب و قانون اساسی نمی‌توانست زندگی شهروندی داشته باشند؛ اما مرحوم انوری ضمن تعامل مثبت با مردم هرات، برای تامین عدالت اجتماعی و تثبیت برابری حقوق شهروندی گام‌های موثری برداشت.
نماینده‌ی سابق پارلمان افغانستان با اشاره به نقش سترجنرال انوری در پروسه ملت‌سازی گفت: «در پروسه ملت‌سازی نقش انوری را می‌توان برجسته یافت. اول نیاز داریم که یک نگاه همدلی بین اقوام داشته باشیم. افغانستان را خانه‌ی همه‌ی اقوام بدانیم، امکان آن نیست، مگر این‌که عدالت اجتماعی را در باورهای ملی و اسلامی بپذیریم. نکته دوم این‌که جهاد حلقه وصل تمام اقوام و پیروان مذاهب اسلامی است و وجه مشترک همه‌ی اقوام که مرحوم انوری نقش برجسته در دوران جهاد داشت.»
آقای سجادی در ادامه تصریح کرد که نگاه عادلانه و مبتنی بر اصل مشارکت عمومی و برابری حقوق شهروندی است و اگر ادارات و مناصب سیاسی این نگاه اداره شود، سبب همدلی و ملت‌سازی خواهد شد، برعکس، اگر سیاست‌ها قبیله‌ای باشد و افراد یکیدگر را به جرم قومیت محکوم شوند، جامعه به ثبات نخواهد رسید.
در همین حال سیدفاضل سانچارکی در این اسپیس، ویژگی‌های شخصیتی مرحوم انوری را در سه مقطع(جهاد، مقاومت و دولت‌داری) به بحث بررسی گرفت.
سانچارکی افزود: «دوران جهاد، انوری میدان مبارزه و صاحب آوازه و شناخته‌شده برای تمام کسانی بود که تحولات کشور را تعقیب می‌کرد و خصوصا مردم مجاهد افغانستان. احداث پایگاه‌های جهادی در بسیاری از ولایات مخصوصا کابل و پروان. مخصوصا حومه‌های کابل و هسته‌های چریکی که ضربات سخت بر پیکر رژیم کمونیسیتی وارد کرد. این تلاش‌ها انوری و آن استعداد فوق‌العاده در سازمان‌دهی و مدیریت جبهات داشت که برای همه آشکار و روشن است.»
این فعال فرهنگی به حضور آقای انوری در کنار احمد شاه مسعود اشاره کرد که انوری از بازوهای اصلی مقاومت در کنار قهرمان ملی بود؛ حضور او در ترکیب هیات اروپا به ریاست قهرمان ملی افغانستان نشان از جایگاه رفیع در هسته رهبری مقاومت داشت و این نشان می‌داد که انوری از وزنه و اعتبار ویژه‌ی سیاسی و نظامی برخوردار است.
سانچارکی در ادامه به وضوح بیان کرد: «انوری در تمام عرصه‌ها صریح بود. شخصیت شناخته‌شده، نامدار و با اعتبار بود. حضورش در میدان سیاست حس می‌شد، در بخشی از معادله در عرصه سیاست و قدرت بود که کسی نمی‌توانست نادیده بگیرد. در موقف خود قاطع بود، با قاطعیت و استواری و استحکام سخن می‌زد و تحت تاثیر توطیه‌ها و شایعات قرار نمی‌گرفت. شخصیت شجاع و نترسی داشت و این شجاعت با حضورش در جبهات جهاد و مقاومت دیده می‌شد.»
به گفته‌ی سانچارکی، استرجنرال سیدحسین انوری، معتقد بود که افغانستان به تمام مردم تعلق دارد و به همه‌ی اقوام تعلق دارد، با همدیگرپذیری می‌توان افغانستان را آباد کرد.
